Kryzys klimatyczny to największe wyzwanie, jakie staje przed cywilizacją człowieka. Dobra, które od wieków wydobywaliśmy z Ziemi, kończą się i, jeśli nie zmienimy paradygmatu rozwoju gospodarki, czeka nas przymusowa ekstradycja. Propozycja rozwiązania problemu zawiera się w pojęciu circular economy, które coraz częściej jest nowym paradygmatem rozwoju cywilizacji.

Czwarta rewolucja przemysłowa jest odpowiedzią na kryzys klimatyczny, którego w obrębie funkcjonującej dziś gospodarki, nie można powstrzymać. Oparta na filozofii circular economy i Industry 4.0 nowa ekonomia oddziela wzrost gospodarczy od zwiększającego się deficytu surowcowego. Powszechna cyfryzacja budująca nowy ekosystem ma zabezpieczyć funkcjonowanie łańcucha wartości w oparciu o rejestr rozproszony. Wdrożenie nowych koncepcji jest możliwe po skutecznym audycie gospodarki (firm) poprzez indeksy, które obiektywnie wyznaczą status quo oraz kierunek rozwoju i niezbędne narzędzia. Indeks gotowości do Industry 4.0 stanowi kluczowy moment do optymalizacji kosztów i wyznaczenia celów reindustrializacji. Indeks gotowości do gospodarki obiegu zamkniętego (circular economy, CE) jest pierwszym krokiem do budowania zrównoważonego ekosystemu w obrębie gospodarki. Pojęcie ekoprojektowania i mechanizm blockchains są dodatkowymi narzędziami do połączenia circular economy i Industry 4.0. Czwarta rewolucja najsilniej wpływa na modele społeczne i sprawiedliwy podział dóbr.

Ogłoszony na początku roku przez Antonio Guterresa, sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, alert brzmi: „Na Nowy Rok 2018 nie apeluję, ale wystawiam ostrzeżenie – czerwony alarm dla naszego świata”. Ziemia potrzebuje półtora roku, aby zrównoważyć roczną aktywność człowieka. Niestety, nie istnieje plan „B” dla Ziemi, nie ma jeszcze technologicznej możliwości eksplorowania innych planet, więc musimy dokonać zmian „tu i teraz”.

Kryzys globalny zarysowany jest w czterech grupach tematycznych:

  1. kryzys klimatyczny przejawiający się w niekontrolowanej ilości CO2 w atmosferze i związane z tym kataklizmy,
  2. kryzys surowcowy, którego przejawem są drastyczne zmiany cen oraz limity na wydobycie,
  3. kryzys energetyczny wywołany koncentracją gospodarki na paliwach kopalnych i wpływem na systemy finansowe,
  4. kryzys stopnia toksyczności materiałów, który przejawia się w masowym składowaniu materiałów niekwalifikujących się do przetworzenia z uwagi na wysokie skażenia.

CIRCULAR ECONOMY NOWYM PARADYGMATEM

Propozycja rozwiązania problemu zawiera się w pojęciu circular economy, które coraz częściej jest nowym paradygmatem rozwoju cywilizacji. Nowa ekonomia powinna być wspierana przez nowe technologie i innowacyjne rozwiązania.

Gospodarka obiegu zamkniętego wraz z koncepcją Industry 4.0, rejestrem rozproszonym w formie blockchain i ekoprojektowaniem jest spójną koncepcją, która będzie mogła uratować ekosystem, zabezpieczyć oczekiwaną ilość dóbr dla ludzkości i dać zatrudnienie rzeszom ludzi pozbawionych pracy przez automatyzację i robotyzację. Połącznie trzech elementów jest możliwe w oparciu o śledzenie przepływu wartości, jaki zapewnia mechanizm blockchain.

Podczas projektowania w modelu cyfrowym zawiera się wartość nakładów niematerialnych i jest tworzony blok z danymi w architekturze programu, który zapewnia bezpieczeństwo i kontrolowany dostęp. W kolejnym kroku, podczas opracowywania koncepcji użytkowych, produkcji i dystrybucji, informacje nadpisują się w bloku danych. Dane w bloku blockchain są poszerzane o informacje związane z użytkowaniem. Produkt w zaprojektowanej formie kończy swój etap funkcjonowania na rynku i, zgodnie z zawartymi w nim danymi, powinien zostać poddany ponownemu użyciu lub recyklingowi. Dane w bloku informują, jaką osiągnął wartość i jaka procedura zapewni optymalne jego przetworzenie. Mechanizm oparty na circular economy jest weryfikowalny tylko w oparciu o rozproszony rejestr. Blockchain zapewnia tworzenie jednolitego rynku, którego bezpieczeństwo jest oparte na czasie rzeczywistym i setkach wzajemnie nadpisujących dane serwerów.

Zapewnienie oczekiwanego strumienia dóbr jest uzależnione od dostępu do surowców, posiadanej technologii, innowacji, mechanizmów logistycznych, tła prawno-fiskalnego i wyznaczonych trendów. Ważnym elementem wybrania właściwej metodologii rozwoju jest ustalenie, w jakim stanie rozwoju jest firma (gospodarka). Zaproponowane w dalszej części pracy współczynniki w formie indeksów pozwolą na określenie status quo firmy oraz obiektywną wartość jej gotowości do przejścia do Industry 4.0 (Przemysł 4.0, P 4.0) i circular economy.

Pierwszy to Indeks gotowości na Przemysł 4.0, który określa status quo firmy i zakres zmian, jakie musi ona wprowadzić. Indeks w szeroki sposób mierzy stopień cyfryzacji, kompetencje pracowników, strategię i mechanizmy zarządcze. Kolejnym elementem pomiarowym jest indeks gotowości na realizację celów gospodarki obiegu zamkniętego. Ograniczone zasoby surowcowe i negatywne efekty pozyskiwania energii z kopalin zmuszają firmy do przedefiniowania strategii gospodarczych.

Silny wpływ instrumentów administracyjnych w postaci kar i limitów nie zostawia wiele czasu na zwrot w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego. Elementem spajającym wymienione indeksy jest koncepcja ekoprojektowania, która szeroko wprowadza techniki agentowe do modelowania przedmiotów na etapie projektowania. Ekoprojektowanie pozwala na wirtualne testowanie i zmiany bez kosztu prototypowania przedmiotów. Podczas projektowania użyteczności przedmioty są szeroko omawiane z użytkownikiem końcowym.

Firmy traktują P 4.0 jako dźwignię zwiększającą zarówno efektywność organizacyjną, jak i wydajność biznesową. Tempo zmian w kierunku P 4.0 jest w różnych branżach nieporównywalne, dlatego współczynnik gotowości na P 4.0 jest zależny od typu produkcji lub usług. Dobrym przykładem rozwoju indeksu gotowości na P 4.0 jest wprowadzony w Singapurze THE SINGAPORE SMART INDUSTRY READINESS INDEX.

W DRODZE DO PRZEMYSŁU 4.0

Oparty na sześciostopniowej skali współczynnik precyzyjnie określa, w którym momencie drogi w kierunku Przemysłu 4.0 jest firma. Przeprowadzenie audytu wykazuje, jakie nakłady technologiczne, kompetencyjne i innowacyjne są konieczne do wykonania, aby firma poprzez cyfryzację mogła odnieść sukces. Po przeprowadzeniu analizy firma może opracować strategię dojścia do oczekiwanego punktu. Kolejnym krokiem jest uruchomienie programu pilotażowego i przebadanie na żywym materiale struktury firmy wprowadzanych zmian. Pilotaż powinien być szeroko omawiany w zespołach pracowników, a wnioski będą istotne w planowaniu długofalowej strategii reindustrializacji. Kolejnym krokiem jest umieszczenie danych pochodzących z firmy na tle całego ekosystemu i wszystkich, możliwych do zdefiniowania uczestników rynku. Celem tych prac będzie stworzenie wewnętrznej kultury firmy w oparciu o Przemysł 4.0. Wykorzystując sztuczną inteligencję i maszynowe uczenie, firma tworzy nowe ścieżki współpracy ludzi i maszyn. Głęboka integracja, wzajemna współpraca i wspólne decydowanie jest celem Przemysłu 4.0. Wspierane przez Big Data procesy decyzyjne zapewniają sprawne działanie firm ogólnoświatowych i pozwalają zachować wrażliwość na uwagi użytkownika końcowego.

MODEL SINGAPURSKI DLA EUROPY

W modelu singapurskim matryca została podzielona na trzy bloki, osiem kolumn i 16 wymiarów, które odzwierciedlają strukturę firmy. Podział ten jest propozycją, która poprzez badania na rynkach azjatyckich firm daje obraz zmian, jakie powinny zrealizować europejskie przedsiębiorstwa.

Opis wymiarów będzie prowadzony w kontekście antycypacji zmian w kierunku Przemysłu 4.0. Pierwsza jest integracja pionowa, która jest integracją procesów i systemów we wszystkich kierunkach. Ona decyduje o tym, jak dane są wymieniane i analizowane. Zapewnia integrację interoperacyjną, wspiera podejmowanie decyzji, optymalizuje pojemność systemu wobec nowych wymagań lub nowych produktów. Może być zintegrowana ze sztuczną inteligencją oraz rejestrem rozproszonym, w którym są zawierane wszelkie trwałe ustalenia, niewymagające dalszych weryfikacji. Mechanizm rejestru, oparty na matrycy blockchain, jest najskuteczniejszym mechanizmem transakcyjnym i analityczno- kosztowym.

Druga jest integracja pozioma, która odnosi się do wszystkich udziałowców w całym łańcuchu wartości. Procesy w niej obejmują planowanie popytu, zamówienia, logistykę i usługi posprzedażowe, budowanie trwałych relacji z rynkiem, kanałów informacyjnych oraz zbieranie danych z rynku o nastrojach i potrzebach. Przemysł 4.0, jako głęboko spersonalizowany i osadzony w Big Data, ciągle wykonuje operacje na danych i śledzi wszelkie zmiany. W taki sposób powstaje przejrzysta sieć powiązań, w której wszystkie strony optymalizują procesy w całym łańcuchu wartości.

Trzecim wymiarem jest zintegrowany cykl życia produktu, który integruje oczekiwania ludzi, procesy i systemy wobec całego cyklu dostarczania wartości przez produkt. Aby zbudować zintegrowany cykl życia produktu, firmy potrzebują narzędzi cyfrowych i systemów, które pozwolą przewidzieć, co będzie można zrobić z produktem, gdy zakończy swój czas użyteczności, jaka będzie jego podatność na recykling i w jakim stopniu wygeneruje koszt niezbędny do ponownego użycia. Ten moment jest kluczowy w odniesieniu do filozofii resurowców, czyli surowców pochodzących z recyrecyklingu, których odzysk może być tańszy niż wydobycie np. miedzi w klasycznej górniczej procedurze. Ilość surowców dostępnych poprzez recykling przekracza nasze wieloletnie wydobycie. Dziś segregacja jest realizowana w dużych instalacjach, a powinna się odbywać w pierwszym punkcie styku odpadów, czyli na poziomie świadomego klienta (mieszkańca) i inteligentnych altan, zbudowanych wg koncepcji circular economy.

Dobrym przykładem jest filozofia „cyfrowych bliźniaków”, która w miarę ewoluowania będzie dawała skorelowanie danych uzyskiwanych w ramach pomiarów testowych z danymi przewidywanymi przez model w ramach wielu cykli symulacji i testów. W Przemyśle 4.0 będzie możliwe quasi- -fizyczne badanie produktu w odniesieniu do preferencji użytkowników i ich uwag.

Kolejny wymiar to automatyzacja, która obejmuje obszar od miejsca powstania projektu i hali produkcyjnej, poprzez centra logistyczne, do powierzchni skleposklepowych. Wymiary automatyzacji pozwalają firmom produkować większą gamę produktów w krótszym czasie oraz prowadzić personalizację wg sugestii użytkownika końcowego. Poprzez automatyzację są prowadzone także integracja sieciowa i podział procesów w oparciu o Internet rzeczy. Sieciowanie pozwala na antycypowanie potencjalnych „wąskich gardeł” oraz awarii. Maszyny w koncepcji P 4.0 potrafią uczyć się od siebie oraz interpretować zachowania człowieka – operatora. Dzięki wykorzystaniu rzeczywistości rozszerzonej nie ma różnicy w operacjach na cyfrowej lub realnej rzeczywistości. Wiele produktów gotowych będzie miało tylko charakter cyfrowy, a ich odziaływanie będzie trwale zmieniać świat fizyczny. Przykładem z branży lotniczej jest modelowanie samolotu i jego testy w cyfrowym tunelu aerodynamicznym. Efekty cyfrowych operacji znajdują odzwierciedlenie w konkretnych rozwiązaniach elementów fizycznych samolotu. Cyfryzacja i wirtualne modelowanie poprawiają powtarzalność i optymalizują koszty.

Krok kolejny to kształcenie i rozwój pracowników, którzy stanowią potencjał wiedzy i gotowości na technologiczne innowacje. Trudne jest dziś ustalenie, czy sztuczna inteligencja będzie potrafiła wychodzić ponad zawarte w niej dane, czy do procesów innowacyjnych człowiek ze swoim umysłem szóstego rzędu jest niezbędnym elementem i kreatorem zmian.

W STRONĘ DOSKONAŁOŚCI ORGANIZACYJNEJ

Strategia uczenia się i rozwoju siły roboczej ma na celu planowany rozwój zdolności, umiejętności i kompetencji niezbędnych do osiągnięcia doskonałości organizacyjnej. W kontekście Przemysłu 4.0 jest to szczególnie ważne, gdyż pracownicy będą doskonalić się wraz z aplikowaniem nowych technologii, które będą zmieniać charakter pracy.

Tradycyjne możliwości inżynieryjne będą musiały zostać wzbogacone o nowe umiejętności cyfrowe, takie jak analityka danych czy integracja systemów i oprogramowania. Przemysł 4.0 narzuci na wszystkie zawody elementy cyfryzacji i głębokiej integracji fizykocyfrowej oraz rzeczywistość rozszerzoną. Gospodarka, która zaufa tak głębokiej cyfryzacji, będzie potrzebowała rejestru rozproszonego w formie np. blockchain, aby dane o pracownikach były należycie chronione, ale łatwo dostępne. W stopniu idealnym będzie niemożliwe ustalenie, jaki zakres ma człowiek, a jaki maszyna. Wymiar uczenia się i rozwoju będzie mierzony i modelowany w kierunku ciągłego progresu i przygotowywania na nadchodzące zmiany. W systemie cyfrowym osiągnięcie wysokiego poziomu gotowości pracowników do akumulacji wiedzy i rozwoju musi zawierać reakcje na potrzeby biznesowe. Zespoły pracowników muszą dynamicznie aktualizować spływające z Big Data wszelkie ważne informacje i w oparciu o biznesowe kompetencje rozwijać swoją karierę.

Zmiany w gospodarce, prowadzące do zerowego kosztu końcowego, zmuszają do sprzedaży produktów jako usług i na stałej współpracy z użytkownikiem końcowym budowania marży producenta.

Organizacja firmy to kolejny obszar badania przez indeks. Kompetencje przywódcze wśród liderów stają się bazą do rozwiązywania problemów poprzez nowe technologie. Transformacja w kierunku Przemysłu 4.0 jest długotrwałym procesem, który ewoluuje i dostosowuje się w miarę upływu czasu. Spójna wizja i determinacja pozwalają odblokować potencjał, który w kolejnym kroku umożliwi zdecentralizowanie systemu podejmowania decyzji. Wsparciem systemu decyzyjnego są kokpity zanurzone w Big Data, które będą proponować strumienie danych w zrozumiałej formie graficznej. Spłaszczenie struktur organizacyjnych pozwoli na większy przepływ informacji i większą podatność firmy na nowe rozwiązania.

Firmy powinny ustanowić procesy i systemy do pozyskiwania informacji na temat najnowszych trendów, koncepcji i technologii. Koncepcja firmy stale uczącej się jest w Przemyśle 4.0 standardem.

WSPÓŁPRACA LUDZI I MASZYN

Przemysł 4.0 opiera się na współpracy pomiędzy ludźmi i maszynami wewnątrz firmy oraz między przedsiębiorstwami. P 4.0 tworzy połączoną sieć systemów i technologii, które zmniejszają koszty współpracy i na nowo redefiniują pojęcie konkurencji. Zanika pojęcie konkurencji technologicznej, gdyż park maszynowy i automatyzacja są zoptymalizowane i oparte na identycznych koncepcjach dobrze pojętej cyfryzacji. Różnice o charakterze konkurencyjnym mają charakter nie techniczny, a raczej kulturowy i instytucjonalny.

P 4.0 opiera się na technologicznej unifikacji i wzajemnym obserwowaniu się firm w celu optymalizacji procesów produkcji. Rozproszony system własności oparty na „udostępnianiu” parku maszynowego pozwala na szybkie zmiany maszyn i projektowanie pod kątem oczekiwanym na rynku. Firma powinna dążyć do budowania zespołów interdyscyplinarnych, opartych na B+R, oraz uwzględniać podczas budowania koncepcji udział użytkownika końcowego.

Kolejny element indeksu to strategia i zarządzanie, które odnosi się do projektu i jego wykonania w czasie. Ten wymiar bada, jak organizacja opracowała i wdrożyła swoją strategię, a także solidny model zarządzania. Przemysł 4.0 pozwala na elastyczne modyfikowanie strategii, gdyż dane wsadowe do systemów są w czasie rzeczywistym odnoszone do Big Data. Procedura w takim wydaniu znakomicie obniża ryzyko inwestycyjne i produkcyjne.

INDEKS WSKAZUJE MIEJSCE

Oparty na sześciostopniowej skali indeks precyzyjnie określa, gdzie lokalizuje się firma w drodze do Przemysłu 4.0. Kolejno punkty oceny to: brak gotowości, formalizowanie, rozwój, realizacja, skalowanie, pełna adaptacja.

THE SINGAPORE SMART INDUSTRY READINESS INDEX to spójna propozycja wymagająca swojej polskiej wersji jako Przemysł 4.1.

Drugim ważnym elementem jest indeks CE2, który określi, w jakim punkcie jest badana firma oraz jakie powinna przeprowadzić działania, aby zbliżyć się do oczekiwanej zgodności z CE.

Fundacja Ellen MacArthur w raporcie wykazała, że globalnie przejście na gospodarkę obiegu zamkniętego może przynieść ogólne korzyści 1,8 biliona euro dla Europy do 2030 r. Raport wykazuje, że tylko w oparciu o CE będzie można zapewnić wzrost gospodarczy na poziomie około 4% rocznie i będzie można opanować kryzysy, które są wypadkową polityki prowadzonej przez mocarstwa w sektorach paliwowych.

Model gospodarki o obiegu zamkniętym jest powszechnie uznawany za rozwiązanie problemów środowiskowych i społecznych związanych z latami niezrównoważonego wzrostu gospodarczego.

Gospodarka o obiegu zamkniętym to z założenia system, który ma na celu utrzymanie produktów, komponentów i materiałów najdłużej w ich najwyższej użyteczności i wartości, rozróżniając techniczne i biologiczne cykle. Architektura budowania indeksu CE opiera się na pięciu obszarach tematycznych, które na tym etapie badań lokalizują się w skali mikro. Są to ekoprojektowanie, estetyka biznesowa, resurowce, współpraca w nowym łańcuchu wartości oraz definiowanie w rejestrze rozproszonym cech i wartości produktów.

1. EKOPROJEKTOWANIE

Projektowanie z ukierunkowaniem na ułatwienie ponownego wykorzystania produktu, odnowienie i recykling. W tym parametrze zawierają się „gotowość na recykling”, optymalizacja zużycia surowców, ograniczenie zużywanej energii, zmniejszanie „śladu węglowego”, wirtualizacja procesów testowych i badanie użyteczności w oparciu o sztuczną inteligencję. Uwzględnienie ekoprojektowania to udoskonalanie produktów i procesów technologicznych oraz realizacja dyrektyw konstytutywnych (IPP – polityka zintegrowanego wyrobu, EuP – dyrektywa dotycząca ekoprojektowania wyrobów zużywających energię, WEEE – dyrektywa dotycząca zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, RoHS –dyrektywa dotycząca niebezpiecznych substancji z zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego).

Ekoprojektowanie to obniżanie kosztów poprzez weryfikację i modyfikację wyrobu na wczesnych etapach koncepcyjnych, nadążanie za zmieniającymi się oczekiwaniami klientów, obniżenie materiałochłonności i energochłonności produktów w całych cyklach ich istnienia, obniżanie ciężaru produktów i ich opakowań, a także obniżanie kosztów produkcyjnych i eksploatacyjnych z mniej niebezpiecznymi substancjami. Poprzez indeks badamy, w jakim stopniu konstruowane produkty są zgodne z ideą ekoprojektowania. Czy zastosowane materiały i technologie zwiększają podatność na ponowne użycie, naprawy oraz recykling danego produktu? Filozofia oferowania produktów jako usług jest zasadniczą zmianą w utrzymaniu stopnia satysfakcji użytkownika końcowego.

2. ESTETYKA BIZNESOWA

Propagowany model CE jest atrakcyjny w sensie etyczno-społecznym. Dbanie o ekosystem i rozszerzona odpowiedzialność producenta zmuszają uczestników rynku do jasnego wyrażania swojego niezadowolenia i reakcji na wszelkie szkodliwe zaniechania. Wiele firm będzie musiało odejść od swoich negatywnych dla środowiska praktyk i za własne środki stworzyć modele biznesowe, które będą realizować politykę CE. W nowoczesnym modelu jest zdecydowane oddzielenie wzrostu potencjału firmy od zużycia zasobów, emisji zanieczyszczeń lub zwykłego marnotrawstwa.

3. RESUROWCE

Pozyskiwanie surowców poprzez recykling musi opierać się na zamkniętym obiegu wartości. Uchwycenie wartości powinno odbywać się w oparciu o budowanie bloków danych typu blockchain. Tylko takie podejście wykluczy nielegalny rynek w obiegu surowców. Wprowadzenie CE poprzez zmiany w gospodarce ma na celu wykluczenie z rynku podmiotów, które nie stosują dobrych praktyk w procesie produkcji. Wykluczenie dotyczy także tych, którzy nie utrzymują dopuszczalnych norm skażenia surowców, co czyni produkty zbyt drogie do recyklingu lub skazane na deponowanie na składowiskach. Analiza śladów: węglowego, ekologicznego i wodnego pokazuje, że opłacalność tworzenia wielu produktów jest pozorna i nakłady na ich utylizację zdecydowanie przekraczają ich wartość.

4. WSPÓŁPRACA W NOWYM ŁAŃCUCHU WARTOŚCI

Koncepcja CE opiera się na przemysłowej symbiozie i głębokiej współpracy wszystkich uczestników rynku. Staje się to możliwe, gdy uczestnicy rynku są dobrze poinformowani o cechach i planowanym cyklu życia produktu. Kolejni użytkownicy nadpisują w rejestrze rozproszonym wszelkie ważne dla siebie informacje, z których tworzy się blok danych. Technologia pozwala na śledzenie i doskonalenie produktu. Wiele zmian może być prowadzonych na poziomie software’u i gruntownie zmieniać zastosowanie przedmiotu. Celem nadrzędnym jest maksymalne zachowanie wartości przedmiotu w kolejnych cyklach życia produktu.

5. DEFINIOWANIE W REJESTRZE ROZPROSZONYM CECH I WARTOŚCI PRODUKTÓW

Podstawowym elementem systemu blockchain jest „niezaprzeczalność”, która oznacza, że raz zapisana informacja w systemie bloków danych pozostaje niezmieniona, a zapisy w czasie rzeczywistym nie pozwalają zmienić wcześniej wprowadzonych danych, co uniemożliwia potencjalne oszustwa.

Zasada szyfrowania oparta na połączeniu kluczy publicznego i prywatnego pozwala na zabezpieczenie systemu oraz ocenę, kto jest autorem konkretnych zmian. Właściciel klucza publicznego – producent przedmiotu zawiera w blokach dane na temat struktury produktu, praw niematerialnych i prawnych, sposobu użytkowania, naprawiania, ponownego użytkowania, recyklingu lub ostatecznie zniszczenia wg konkretnej procedury.

Klucz prywatny, którego właścicielem jest użytkownik, podczas korzystania z przedmiotu zawiera w przedmiocie wszelkie informacje ważne dla siebie. Zapisy użytkownika są informacją o personalizacji przedmiotu, sposobie łączenia go w sieci z innymi przedmiotami etc. Opisywana technologia otwiera nowe możliwości budowania innowacyjnych modeli biznesowych. Pierwszym jest prosumpcjonizm, czyli sytuacja, gdy producent lub dostarczyciel usługi stają się także użytkownikami (np. Bla Bla Car), co globalnie zwiększa częstotliwość użytkowania przedmiotów. Kolejny to crowdsourcing, czyli szukanie rozwiązań problemów lub innowacji poprzez skierowanie zapytań do bliżej nieokreślonej grupy ludzi, którzy na zasadzie korzyści za efekt mogą rozwiązać problemy lub dostarczyć innowacyjną technologię. Crowdsourcing dynamicznie rozwija się w dziedzinie oprogramowania otwartego, tłumaczeń oraz cyfrowych encyklopedii. Transformacja gospodarki do modelu zgodnego z koncepcją circular economy jest możliwa poprzez świadome zastosowanie innowacji zawartych w paradygmacie Industry 4.0.

Wykorzystanie indeksów gotowości do Industry 4.0 i do gospodarki obiegu zamkniętego pozwala zdiagnozować status quo gospodarki oraz określić przyszłe zmiany i nakłady. Wprowadzone pojęcia ekoprojektowania i rejestru rozproszonego na poziomie mikro pozwalają na wprowadzenie filozofii circular economy bezpośrednio w produkcie. Wszyscy uczestnicy rynku poprzez rejestr rozproszony mogą wpływać na cykl życia produktu, jego użyteczność i funkcje. Łatwość i niski koszt zawierania umów otwiera lepszą perspektywę partycypacji obywatelskiej i sprawiedliwszego podziału dóbr. Administracja i biznes muszą jeszcze bardziej słuchać użytkowników systemów i rzeczy, aby wspólnie poprawiać ekosystem. Wielką rolę w tych działaniach ma do odegrania ONZ, którego lider, Antonio Guterres, będzie mógł przejść od apelu do działania dla dobra naszej planety i przyszłych pokoleń.

Materiał przygotowany przez
dr Marek Mieńkowski
EUROSOFT

Program Climate Leadership jest działaniem realizowanym przez UNEP/GRID-Warszawa w odpowiedzi na rezolucję UNEP/EA.4/L.5, przyjętą podczas 4. sesji Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska (UNEA-4).

Rezolucja ”Rozwiązanie Problemów Środowiskowych Poprzez Zrównoważone Praktyki Biznesowe” wezwała biznes do transformacyjnego wysiłku dla sprostania globalnym wyzwaniom środowiskowym i klimatycznym.

UNEP/GRID-Warszawa
ul. Poznańska 21 lok. 29, 00-685 Warszawa tel. +48 22 840 6664 e-mail: kontakt@climateleadership.pl